
دستگاه Fourier transform infrared spectroscopy – FTIR) ) یا طیف سنج مادون قرمز از تجهیزات آزمایشگاهی برای دستیابی به طیف مادون قرمز جذبی یا نشری یک ماده جامد، مایع یا گاز استفاده می شود. این دستگاه آزمایشگاهی قادر است همزمان داده های تفکیک پذیر طیف نور را از یک طیف وسیع نور جدا نماید. همین نکته برتری اساسی دستگاه FTIR در مقایسه با دستگاه های سنتی IR با روش افتراقی نور است که شدت نور را در یک باریکه طیف اندازه گیری می نماید. هدف اسپکتروسکوپی جذبی اعم از مادون قرمز، ماوراء بنفش،مرئی و سایر اندازه گیری بالاترین جذب نور در هر طول موج های مختلف است. اندازه گیری میزان جذب در این دستگاه با تابیدن یک بیم تکفام شده در طول موج مشخصی (monochromatic) به یک نمونه و تکرار آن برای دیگر طول موج هاست.
طیفسنجی تبدیل فوریه یک روش اندازهگیری است که با کمک آن، بر اساس اندازهگیری همدوسی منبع تابشی، طیف بدست میآید. در این عمل از اندازهگیریهای قلمروی زمانی و فضایی تابشهای الکترو مغناطیسی استفاده میشود. این عمل میتواند بر انواع مختلف طیف سنجی اعمال شود که شامل:
طیفسنجی اپتیکی، طیفسنجی فروسرخ (FTIR.YFT-NIRS)، تشدید مغناطیسی هستهای (NMR) و تصویرسازی طیفسنجی تشدید مغناطیسی( (MRSI و طیف سنجی جرمی، طیف سنج تشدید اسپین الکترون. روشهای متعددی برای اندازه گیری هم بستگی زمانی نور وجود دارد، مثل موج پیوستهٔ مایکلسون یا طیف سنجی تبدیل فوریه و طیف نگار تبدیل فوریهٔ پالسی (که حساس تر است و زمان نمونه برداری کمتری نسبت به تکنیکهای متداول طیف سنجی دارد اما فقط در محیط آزمایشگاهی قابل استفادهاست. ) به طور کلی هدف طیف سنجی جذبی سنجش میزان جذب نور عبوری در هر طول موج توسط نمونه است. هر چند طیف سنجی جذبی و نشری در اصل متفاوت هستند اما در عمل بسیار مشابه یکدیگر می باشند. هر روش در طیف سنجی نشری درطیف سنجی جذبی هم نیز میتواند استفاده شود. ابتدا طیف نشری یک لامپ با گسترهٔ طیفی وسیع اندازه گیری میشود (به آن طیف زمینه گفته میشود) سپس طیف نشری همان لامپ وقتی که از نمونه میگذرد اندازه گیری میشود (به آن طیف نمونه می گویند) نمونه قسمتی از نور را جذب میکند و باعث میشود طیف متفاوتی به دست آید. نسبت طیف نمونه به طیف زمینه را طیف جذبی می گویند. بنابراین روش طیف سنجی تبدیل فوریه هم برای اندازه گیری طیف نشری (مثلاً طیف نشری یک ستاره) و هم طیف جذبی (مثلاً طیف جذبی یک مایع) کاربرد دارد.
بخش های مختلف دستگاه FTIR عبارتند از: منبع نور IR، منبع نور لیزر در FTIR، جداکننده نور یا Beam Splitter، اینترفرومتر حاوی آینه ثابت و آینه موتور دار، محفظه نمونه در طیف سنج FTIR، آشکارساز دستگاه FTIR، میشلسون اینترفرومتر در دستگاه مادون قرمز می باشد
از قرص KBR در این دستگاه برای طیف سنجی استفاده میشود.
منابع :
۱)Corbari, L., Zbinden, M., Cambon-Bonavita, M.-A., Gaill, F., and Compere, P.: Bacterial symbionts and mineral deposits in the` branchial chamber of the hydrothermal vent shrimp Rimicaris exoculata: Relationship to moult cycle, Aquatic Biology, 1, 225– ۲۳۸, ۲۰۰۸.
۲) Diaz, A.F., & Logan, J. A. (1980). Electroactive polyaniline films.Journal of Electroanalytical Chemistry and Interfacial Electrochemistry, 111(1), PP.111-11
نظرتان را بنویسید